Spis treści

1. Wspomnienie o prof. Januszu Kałużnym (PDF, po angielsku)
2. Polskie wyniki naukowe uzyskane z danych SALT w 2014 roku (PDF, po angielsku)
3. Polski udział w budowie SALTa

Polski udział w budowie SALTa

Historia polskiego zaangażowania w budowę SALTa (Southern African Large Telescope - Wielkiego Południowoafrykańskiego Teleskopu) rozpoczęła się 11 marca 1999 roku. Tego dnia Komitet Astronomii Polskiej Akademii Nauk podczas otwartego zebrania podjął uchwałę popierającą wejście Polski do międzynarodowego konsorcjum budującego dziesięciometrowy teleskop typu Hobby-Eberly (HET - www.as.utexas.edu/mcdonald/het). SALT jest zlokalizowany w Południowo-Afrykańskim Obserwatorium Astronomicznym w Sutherland na płaskowyżu Karoo. Jest on znacznie udoskonaloną wersją teleskopu HET, który rozpoczął już pracę w McDonald Observatory w Teksasie. Udział w kosztach budowy i eksploatacji SALTa zapewni polskim astronomom dostęp do 10% czasu teleskopu.

W dniu 25 XI 1999 roku przewodniczący Komitetu Badań Naukowych prof. Andrzej Wiszniewski podpisał w Pretorii umowę pomiędzy rządami Rzeczpospolitej Polskiej oraz Republiki Południowej Afryki o współpracy naukowej i technicznej. W protokole do umowy zapisano: Polska będzie finansowała kwotą 2.5 miliona USD z puli Komitetu Badań Naukowych budowę SALT, oraz proporcjonalnie współfinansowała jego utrzymanie.

Umowa weszła w życie uchwałą Rady Ministrów nr 16/2000 z dnia 29 II 2000 roku. Na decyzję KBNu o finansowaniu projektu miała wpływ deklaracja dodatkowego finansowania projektu, łączną kwotą 385 000 USD, przez polskie placówki naukowe: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (CAMK PAN) w Warszawie.

Koordynatorem udziału Polski w projekcie SALT z ramienia KBN został CAMK PAN.

W dniu 23 X 2001 roku CAMK PAN podpisał umowę Udziałowców SALT Foundation, zgodnie z którą do czerwca 2005 roku strona polska przekazała 2.5 mln. USD dotacji KBN oraz 220 000 USD ze strony polskich instytucji astronomicznych na koszty budowy SALTa.

Do celów zarządzania zadeklarowanymi przez polskie placówki astronomiczne kwotami utworzono Fundację Teleskopu SALT w Polsce.

W dniu 19 lipca 2001 r. został podpisany akt notarialny o ustanowieniu Fundacji teleskopu SALT w Polsce. Ukonstytuowały się również wszystkie organy Fundacji, a więc Rada Fundacji, Zarząd i Rada Użytkowników.

W dniu 16 października 2001 r. Fundacja Teleskopu SALT w Polsce została zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy, XX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000053350.